بهاء الدین لاهیجیمؤلف جلیل القدر « تفسیر شریف لاهیجی » بهاء الدین (یا قطب الدین) محمد بن شیخ علی لاهیجانی از اعلام اواخر قرن یازدهم هجری می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیوی مفسر امامی، معاصر با فیض کاشانی ، علامه مجلسی و شیخ حر عاملی بوده و از محضر سید محقق داماد کسب فیض نموده است. با آنکه کلیه علمای رجال و تراجم که بر حال یا کتب وی واقف شده‌اند، به مراتب فضل و تقوی و شخصیت علمی وی اعتراف نموده و تجلیل کرده‌اند، با وجود این شرح حال جامع و مفصلی از وی یافت نشده است. ۱.۱ - تاریخ ولادت و وفاتتاریخ ولادت وی درست دانسته نیست، لیک از عبارتی در کتاب محبوب القلوب وی برمی آید که شریف به سال ۱۰۵۸ ق از تحصیل فارغ و عالمی بارع بوده به طوری که مقام مقابله کتب و تصحیح آنها را داشته است. در این سال حریقی در کتابخانه ایشان انجام گرفت و سن وی حدود ۳۰ تا ۴۰ سال بوده است. تاریخ درگذشت شریف لاهیجی را نیز نمی‌دانیم ولی می‌دانیم که در سال ۱۰۸۸ ق زنده بوده است و در ۱۰۹۵ ق در قید حیات نبوده است، پس درگذشت وی در فاصله ۱۰۸۸ تا ۱۰۹۵ رخ داده است. به تصریح خودش ساکن لاهیجان بوده و گویا مدفن وی هم در این شهر باشد. ۱.۲ - خاندان شریف لاهیجیخاندانی که شریف لاهیجی در آن متولد گردیده، خاندان علم و جد بزرگش فقیهی اهل اشکور بوده که به لاهیجان آمده است، پدر و برادر شریف عالمان شرع بودند و- به قول خودش- پس از درگذشت ایشان، سرنوشت، کارهای آن دو را به وی واگذاشته است. «شریف» در عنوان وی معادل « میرزا » ی امروزی است و چون وی از سوی مادر هاشمی بوده، بر وی اطلاق گردیده است. شریف لاهیجی ذو اللقبین بوده، چرا که وی را، هم «بهاء الدین» و هم «قطب الدین» خوانده‌اند. ایشان اهل شعر نیز بوده و در مورد مشرب فکری وی می‌توان گفت که ابتدای امر مشرب حکمی و فلسفی داشته ولی این تفسیر را طبق مذاق اهل حدیث و روایت نوشته است، که احتمال دارد بر اثر نهضت امین استرآبادی تغییر مشرب داده و اخباری شده باشد. ۱.۳ - تالیفاتاز آثار ایشان ۱- تفسیر شریف لاهیجی ۲- محبوب القلوب (رجال) ۳- فانوس الخیال فی ارائة عالم المثال ۴- خیر الرجال ۵- لطائف الحساب ۶- ثمرة الفؤاد ۷- شرح صحیفه سجادیة را می‌توان نام برد. ۲ - عناوین مرتبطتفسیر شریف لاهیجی ۳ - پانویس۴ - منبعنرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |